
MADUGAY ang aton pagpangabuhi sa pungsod sa idalom sang “Rule of Law”, nga ang pagpatuman sini sandig sa “universal principles of law”, katulad sang Bill of Rights kag Separation of Powers sa tunga sang Executive, Legislative kag Judiciary sa aton advocacy sa Demokrasya.
Gani mabudlay nga magbalik pa kita sa “Rule by (any) Law” sa pagpatuman sang isa ka authoritarian nga pagginahum nga supak sa Rule of Law. In fact, ginpangisugan ta gid nga mapukan ang martial law regime ni Marcos.
Tungod sini, ang ano man nga kasuguan nga nagabalewala sa kaundan sang 1987 Constitution nga nagpabalik sang Demokrasya sa aton pungsod dapat lang pamalabagan naton sing may kaisug sing panghuna-huna kag pag-protesta.
Isa sa sining kasuguan amo ang Anti-Terror Bill nga ginpirmahan na ni President Duterte sadtong Hulyo 3.
Nagahatag ini sing poder sa Presidente (Executive) agud mag-interpreter sa iya kaugalingon kag sang iya instrumentalities kon ano ang “terrorism”, “inciting to terrorism”, kag ang pag-authorize sang arrest kag detention sa Anti-Terrorism Council nga ginapasakupan sang cabinet secretaries nga tani yara sa poder sang korte sunu sa mga legal experts.
In other words, ang ining Anti-Terror Law (tapos ma-publish sa sulod sang 15 ka adlaw) labag sa aton 1987 Constitution nga dapat naton i-protesta sa tanan nga lehitimo nga palaagyan tubtub sa Korte Suprema.
Isa kita sa sining naga-protesta sa sining Anti-Terror Law kay daku ini nga tunok sa Free Expression sang mga pumuluyo, kinamatarong sang alternative position sang established political opposition agud makigsuay sa gobyerno nga yara sa poder, kag sa obligasyon sang Free Press agud pangapinan ang mga pumuluyo sa “excesses” sang abusado kag corrupt nga gobyerno.
Labi na gid kay kilala si Presidente Duterte sa pagka-sensitibo sa criticismo kag sang mga nagapamatok sa iya luyag ipatuman, nga tungod sini pwede niya gamiton ining iya poder sa Anti-Terror Law sa indi nagakabagay nga pagpanglagas sang kontra sa pulitika kag mga media practitioners.
Tungod sini, upod kita sa pag-protesta sa sining Anti-Terror Law sa kon diin man nga lehitimo nga fora tubtub sa Korte Suprema.
***
Madamo gid nga mga pumuluyo ang nagpasalamat nga ginbalik ang pagbukas sang mga borders sang mga probinsya sang Iloilo, Antique, Capiz kag Aklan.
Personal gani nga nagpasalamat si Iloilo City Mayor Jerry P. Treñas sa pagbukas liwat sang bug-os nga isla sang Panay agud, sunu sa iya, “Maka-move on na kita agud pasanyugon ang aton ekonomiya nga nagasandig sa pag-ulugyon sang tanan…”
Obserbasyon ni meyor nga ang padayon nga pagsarado sang mga borders, although indi gid man total lockdown, nakahatag problema sa siyudad sa hulag sang ekonomiya sini kag sa iban pa nga kaingud nga mga lugar.
Sunu sa iya, nagdugang sa pagpapin-ut ini sang “aton pangabuhi” nga naga-antos na sing madugay tungod sa binulan nga lockdown kag quarantine sang mga pumuluyo kag mga negosyo.
“Salamat kay liwat makahulag kita sing maluag-luag agud mapasanyog ang aton ekonomiya, kag mabalik ang madamo nga trabaho sa aton pumuluyo kag ang pagbukas man sang mga negosyo,” dugang pa niya.
“Tutal indi ta man mapauntat pa ang COVID-19. Gani sige lang ang ining luag gawa ta nga pagpangabuhi kag sige man ang away naton sa COVID-19 nga napamatud-an naton nga kaya naman naton himuon,” siling gani ni meyor.
Sa subong, nakapalukmat pa sang pilas naton ang nagahimali na sa aton padayon nga away sa COVID-19 ang problema ta sa mga LSI kag OFW nga nagbalalik nga dala pa sang iban ang COVID-19 virus.
“Apang handa kita sini sa ini nga problema. Sa gilayon ginapa-quarantine naton anay sila bag-o tugtan sa ila pagpauli sa ila mga puluy-an kon hilway na sa COVID-19.”
“Nangin madasig man ang aton aksyon sa mga salawayon, samtang nagapangabay gid kita nga tumanon nila ang health protocols nga ginapanugyan sa ila kay para man ini sa aton tanan kaayuhan,” pahingapos na ni meyor. Amen! (w_mateojr@yahoo.com/PN)