ANG aton abyan nga si Pedro, may problema naman nga luyag i-share sa aton. Nalab-ut na niya ang edad nga 80, kag may nakapahibalo sa iya nga matagaan siya sang cash gift nga P10,000. Ugaling wala siya kuno kahibalo kon diin niya kuhaon kag kon san-o niya mabaton ini.
Kon diin mo makuha ini, Pedro, una mo duawon seguro ang inyo Office of Senior Citizens’ Affairs kag ang DSWD sa inyo banwa.
Kon san-o mo makuha ining cash gift mo nga P10,000, yari ang panugyan sang Republic Act 11982, nga nag-amendar sang RA 10868, ukon ang Centenarians Act of 2016.
Ining panugyan napahayag sa Section 1 sining RA 11982 nga gin-aprubahan kag ginpirmahan ni President Marcos Jr. sadtong Pebrero 26, 2024.
Nagahatag ining Section 1 sang cash incentive nga P100,000 sa mga centenarian (edad 100) kag sang cash gift nga P10,000 sa gaedad 80, 85, 90, kag 95.
Ini ugaling nga cash incentive kag cash gift mabaton lang “within one year” halin sa pag-selebrar sang pagkatawo (birthday) nila sa ina nga mga edad.
So, hulat-hulata lang anay, Pedro, kay gapangita pa seguro sing source of funding of gobyerno. Maswete ka seguro, Pedro, kon mabaton mo ini sa sulod lang sang tatlo ka bulan despues. Kag kabay lang nga indi magpalpak ining ginapasalig nga cash incentives kag cash gifts sa mga senior citizen. Nga posible matabo!
Kon paano magpalpak ini may napahayag si Senadora Riza Hontiveros sang sini lang sa iya privileged speech sa Senado.
Nagsuspetso siya nga basi nadisgrasya ang na-invest sang GSIS halin sa pondo sini sa online gambling kag mabutang sa peligro ang mga pension sang mga retirees, labi na gid sang pagkabalahuba sang mga ma-anomaliya nga paghiwat sining mga online gambling.
Wala niya mamensyonar ang mga ini, pero basi lakip dira ang napun-an sang korapsyon nga Philippine Offshore Gambling Operation (POGO) sa pungsod kag sang e-Sabong.
Ang isa gani ka kongresista sadto, nga nagapanago karon sa luas, bayaran gali kuno sang POGO agud ihinago kag pangapinan ang mga anomliya kag pang-abuso sini sa mga empleyado. Pati, kag labi na gid, ang mga kliyente sini nga ginaloko lang gali sa pasugal sang POGO nga sang ulihi ma-hostage kag makastigohan pa kon ma-delay sa pagbayad sang ginpautang sa ila sang POGO.
Sobra pa gani ang nadangtan sang mga “missing sabungeros” nga may kahilabtanan sa e-Sabong (online cockfighting). Nasapwan na gani ang mga bangkay sang pila sa ginsiling nga 30 ka sabungero nga ginbato-batohan kag gintagbong sa Taal Lake.
Angot sa sining iya privileged speech, ginapa-imbestigar na ni Hontiveros kon bala natabo gid man ining pagkadisgrasya sang na-invest nga pondo sang GSIS sa online gambling kag kon ano ka daku nga kantidad ini.
Gin-suhestyon man niya gani nga kon tugtan pa ang pila ka online gambling indi lang i-promote sa online, sa iban lang nga paagi, kag dapat istriktuhon gid ang pagpatuman nga indi maka-entra sa pagtaya dira ang mga menor de edad.
Kon matuod ining suspetso ni Hontiveros, tani indi maapektuhan ang social pension sang mga senior citizen nga P1,000 kada bulan kag mapadayon ang mga dugang nga benepisyo nga ginapatuman sang RA 11982.
Ining social pension sal-i ini seguro sa nursing home care nga ginapatigayon sang iban nga mga pungsod agud matatapan ang ila mga katigulangan sa gwa sang ila mga puluy-an. Labag ugaling ining klase sang live-in elderly care sang mga tigulang sa aton kultura nga nagakilala sang obligasyon sang mga kabataan agud sila mismo ang magtatap sa ila katigulangan balik man sa pagsapupo sadto sang mga ginikanan nila.
Ugaling, kulang seguro ang P1,000 kada bulan nga social pension.
Base sa akon experyensya nga senior citizen man, nagagasto ako sing indi magkulang sa P3,000 kada bulan para sa akon maintenance medicine. Idugang pa dira ang luyag ko man kis-a nga makabakal-bakal sang makusam-kusam sa tyangge nga mga P1,500 kada bulan.
Well, sa aton kapid (mixed) nga ekonomiya (socialist/capitalist economy), nga ang obligasyon sa pangabuhi gina-share sang gobyerno kag sang mga pumuluyo, pwede na seguro mabuligan sang gobyerno ang mga kubos sa pangabuhi sing social pension nga P2,000, nga ang kulang sabton na sang ila kabataan nga may trabaho./PN
