Armado nga ‘civilian volunteers’

GOOD kay namwersa kag nangakig na si Mayor Jerry Treñas agud dugangan ang alokasyon naton nga bakuna.

Kon wala, tani sige gihapon ang pagpabungol-bungol sang gobyerno nasyonal bisan nagasaka na ang kaso sang COVID-19 kag wala na kita pondo nga bakuna sa siyudad.

Tungod sini nagpasalig na si presidential spokesperson Harry Roque nga sa priority list na ang siyudad para sa dugang nga alokasyon sang bakuna.

Nakapangako man gani si vaccine czar Carlito Galvez Jr. nga padalhan kita sang mga 20,000 ka bakuna.

So far, sulosobra pa lang sa 40,000 ka pumuluyo sang siyudad ang nabakunahan sugod sadtong Marso 5, 2021 tubtub Hunyo 21 nga report. Mga 10 ka porsyento lang ini sang aton populasyon nga 478,000.

***

Sining ulihi lang, ginproponer ni Presidente Duterte nga tukuron kag armasan ang mga “civilian volunteers” agud kuno makabulig sa “pagpatuman sang ila (PNP) obligasyon kag, labaw sa tanan, agud mapabalik kag mapabakod ang pagsalig sang mga pumuluyo sa police force”.

Daku nga sayop ini nga armasan ang mga “civilian volunteers” agud buligan ang PNP sa ila trabaho.

Una nga rason amo nga labag sa kasuguan ining pagtukod sang armado nga “civilian volunteers”.

Gintudlo ni CHR spokesperson Jackqueline Ann de Guia ang provision sang 1987 Constitution sa Article XVI, Sec. 6, nga nagasiling “The government shall maintain one police force, which is national in scope and civilian in character.”

In other words, wala sa lugar ang pagpa-armas sa mga “civilian volunteers” agud magbulig patuman sang trabaho sang kapulisan sa pag-amlig sang kalinong kag sang kahilwayan sang mga pumuluyo  batok sa mga kriminal kag malain nga mga hitabo  (lawlessness) sa komunidad.

Ikaduha, delikado inang basta mo lang pa-armasan ang mga sibilyan.

Sunu gani kay CHR spokesperson Guia, indi kita makasalig nga mapatuman nila sing husto ang trabaho sang mga kapulisan.

Sa matuod, indi dale-dale gid man mag-training sa ila sa husto nga pagpatuman sang trabaho sang kapulisan. Amo gani nga nagtukod gid kita sang PNP Academy para nga makapa-graduate sang matarong nga pulis sa sulod sang apat gid ka tuig.

Kon gaproblema gani kita sa kapalpakan sang pila ka kapulisan nga nakaagi training sing husto, ano pa gid ayhan kon pasugtan ining “civilian volunteers” sa pagdala sang papel sang kapulisan samtang kulang sa training. Wala sing duha-duha nga makapadugang pa ini sang aton problema sa human rights violation sa pungsod!

Ikatatlo, indi dapat mangin problema ang kadamuon sang aton kapulisan. Sunu mismo sa PNP, may yara kita sing mga 220,000 nga kapulisan sa pungsod nga santu sa ideal ratio (1:500) nga isa ka pulis kada 500 ka pumuluyo para sa aton mga 110 ka milyon nga populasyon.

In other words, kon may problema kita sa kapulisan, indi tungod sa ila kadamuon kundi sa iban nga rason.

Ina nga mga rason, sunu mismo sa mga pumuluyo, nagalakip sang problema nga ginahimo mismo sang pila ka kapulisan. Katulad abe sang pagka-involved sa droga kag suspetso nga katapo sila sang death squad nga indi madakop-dakop. Involved man ang iban sa kidnap-for-ransom kag gun running. Naga- minaoy pa gani ang iban kag naga-pamintas sa mga sibilyan.

 Diri nga mga problema sa scalawag nga mga pulis kita seguro UNA NGA MAGTUTOK upod sa pagpanglagas sa loose firearms kag sang negosyo sa droga nga nagahimo kriminal sang mga adik.

Ikaapat nga rason amo ang problema sang pagpa-armas mismo sining mga “civilian volunteers”. Basi gwa ta katulad sa nagakatabo sa Estados Unidos, kon diin ang armas nga yara sa mga sibilyan tupong na sa ila populasyon nga mga 300 ka milyon. Sining ulihi lang, nabantugan gani ini tungod sa madamo nga pinatyanay paagi sa luthang, nga pila sini naga-involve pa sang pagpamatay sang madamo nga tawo, ukon “mass killing”.

Well, basi ma-tolerate ina ya sang Estados Unidos kay sige gihapon ang pagpanag-iya sang armas sang mga sibilyan. Pero indi naton ini ma-tolerate diri sa Filipinas tungod mas pikon kita kag gina-involve ang pamilya sa aton away. Maimon man kita, gani wala sing lugar diri ang diborsyo. Basi maluthangan patay pa gani ang asawa kon madakpan nga nagahana pa lang sa pag-pakigrelasyon sa iban.

Ang ikaapat nga rason may labot sa palaabuton nga eleksyon sa Mayo 2022. Suspetso sang iban, nga yara sa oposisyon, nga gamiton ining mga “civilian volunteers” sang administrasyon sa pagpadaug sang iya mga kandidato. Pwede ini, indi bala?/PN

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here