MAY MGA indikasyon nga pwede na ang malapitan nga pagtinupad sang mga tawo sa publiko.
Gintugtan na ang mga hampang sang liga sang National Basketball Association (PBA). Pila na gani ka senema.
Ang rason? Tungod ang mga humalampang na-test kag na-confirm nga wala COVID-19 sa kada tion sang ila paghampang.
Samtang wala ka man hadlukan nga malatnan sang COVID-19 basta yara ka lang sa malayo gawa (at least isa ka metro, ukon mga 3 ka tapak) sa iban nga tawo, ukon hayop katulad sang kabog (bat) nga masuspetsuhan nga may dala sing COVID-19 virus.
Syempre labi na gid ang wala proteksyon nga naga-ubo, nagapangatsi, ukon nagasugilanon sing malapitan sa imo atubangan nga gahaboy sang aerosol halin sa iya pagginhawa.
Indi mo man makuha ang COVID-19 kon indi mo pagtandugon sang mahigko mo nga kamot ang imo ilong, baba kag mata, kag sa pagpatuman sang nagakaigu nga hygienic practice katulad sang masami nga paghugas sang kamot gamit ang habon ukon sanitizer (70 percent alcohol).
Samtang pwede man ang malapitan nga pagtatap sang mga pasyente sang COVID-19 gamit ang personal protective equipment (PPE) sang mga health workers.
Sa malip-ut nga pulong , hilway ka sa COVID-19 kon wala ka gid man sini tungod proven immune ka paagi sa blood test ukon na-confirm nga hilway sini paagi sa swab test; kag naga-amlig ka sing husto paagi sa social distancing kag husto nga hygienic practice.
Gani, pwede na seguro ang magtambong sa isa ka conference ukon pagtililipon basta nagapinungko nga may bal-ut nga pulungkuan. Amo-amo man ina sa grupo nga nagakaon sa restawran nga gaantaranay ukon may plastic divider sa tunga sang lamesa, nga ginatugutan naman sa subong. Ukon diin may plastic divider sa tunga sang mga pasahero sa dyep.
Pwede man gani seguro ang mga pamilya nga luyag mag-enjoy sa beach nga may kaugalingon nga cottage kag lagawan nga malayo gawa sa isa kag isa.
Kon indi gid man lubos ang aton proteksyon sa paggamit sang face mask kag face shield, nagapati man ang aton mga siyentipiko nga ang low viral load, ukon manubo nga kadamuon, sang virus nga makasulod indi man maka-infect sa aton. Katulad ini seguro sa lalake nga indi mkapabusong sang iya asawa tungod kulang ang kadamuon sang iya semilya.
***
Ano naman ng masiling sang mga healh expert sa proteksyon nga mahatag sang face mask, face shield kag ang pagsugilanon sing madurop sa sarado nga lugar kon diin indi hilway ang pagwa sang hangin?
Sunu sa ila, indi basta face mask kag face shield lang ang kinahanglan, kundi ang paglikaw man sa sarado nga lugar kon diin nagasugilanon kay indi maka-eskapo palayo ang aerosol.
Although, sunu sa isa ka pagtuon sa Israel, indi makalusot ang COVID-19 virus kon derecho ang pag-ubo, pagpangatsi ukon maghambal sa atubang sang face shield, makasulod man ini sa bukas nga mga kilid sini. Makasulod ini kon matoon sa kilid sang face shield nga bukas, katulad sang palibut nga pagpanggunting sang barbero sa ulo sang iya kustomer.
Ini nga scientific finding nagahatag rason kon ngaa ginpahanugutan nga butangan sang plastic divider sa tunga sang kada pasahero sang dyep sa Iloilo City. Sa ina nga paagi wala sing agyan ang COVID-19 virus sa tunga sang mga pasahero.
Well, may ordinansa sa siyudad nga nagahatag exception sa mga naga-antipara agud gamiton ini bilang sal-i sa face shield tungod sa reklamo sang mga drayber nga nagaupang ini sa ila maayo nga panan-awon samtang naga-drive, nga gin-updan naman sang pila ka pumuluyo.
Personally, mas gustuhon ko gihapon, bisan kinahanglan ko ang antipara, ang maggamit sang face shield tungod sa dugang nga proteksyon sang face shield sa akon ilong, baba kag mata. In fact, sa akon indi man problema ini kon malimpyuhan ko man lang ini sing maayo bag-o gamiton.
Of course, ang mayor kag suluseguro gid nga indi malatnan sang COVID-19 amo ang paglikaw nga indi makapalapit sa katupad nga wala proteksyon sing at least isa ka metro kay indi ka na sina malab-ut sang agsik sang iya ubo, pangatsi kag sang pagpagwa sang aerosol kon nagahambal; kag ang masami nga hygienic practice katulad sang paghugas sang kamot nga may habon ukon alcohol (70 percent)./PN
