INDI KITA matingala kon ngaa daw nagahapos pa gid sa karon ang paglapta sang ilegal nga droga sa pungsod, nga nagapabudlay naman sang trabaho sang aton kapulisan.
Ina tungod man sa pagsanyog sang aton ekonomiya, labi na gid kon indi mabalanse sing maayo sa ikasarang sang aton kapulisan sa pagtapna.
Lakip diri ang pagtutok, sa karon, sa “Build!Build! Build!” nga programa sang gobyerno.
Ining programa may pondo sing binilyon ka pesos nga nagapatukod sang mga proyekto sa infrastruktura nga nagahatag sang trabaho sa madamo.
Sakop sini ang pagtukod sang mga dalanon, taytay, barko nga nagapahapos sang byahe sa tunga sang mga isla, mga edificio, padayon nga improvement sang mga dalanon kag iban pa nga infrastruktura, kag iban pa.
Ining mga “infra build-up” may “multiplier effect” pa gani. Luas sa paghatag sang trabaho sa mga construction workers, nagaganyat man ini sang mga dugang nga investment nga nagahatag trabaho sa mga tawo sa nagakalain-lain nga negosyo, naga- improve sang kalidad sang produksyon, kag nagapahapos sang transportasyon sa diin man nga bahin sang pungsod.
Tungod madamo nga trabaho ang dala sang “infra build-up”, madamo naman ang makasarang sa pagbakal sing droga. Kon nagadamo ang makasarang sa pagbakal sang droga, mas nagadamo man ang produksyon ukon pagsulod sang droga diri. Kay mas mahapos na ang pagbyahe, gahapos man ang paglapta sang droga. Kag diri masulod ang dugang nga probema sang kapulisan.
***
Samtang, sa sige pagtaas sang “inflation” (mga 6.8 porsyento na sang Agosto 2018) kag pagnubo sang balor sang peso, mas nagapiut ang pangabuhi sang mga pumuluyo nga makatulod sa iban agud sige ang pagtulod nila sa pagbaligya sang droga.
Ang “infra build-up” gani makabulig man sa pagsige taas sang “inflation”. Tungod sini, kinahanglan seguro nga ipahagan-hagan anay ang ining programa.
Ina tungod samtang nagadugang ang kita sang tawo kag wala man sing tup-an nga dugang nga kinahanglanon ang ila kwarta, ang tendency amo nga magamahal ang balaklon.
Nanotaran ining problema sa “infra build-up” sang Tsina pagkatapos sang pila ka tuig gawa nga pag-lansar sang iya Infrastructure Economy.
Tungod sini, ginpahinay anay ang mga infra projects kag nagtutok sa mga negosyo nga maka-“absorb” sang mga bag-o kag dugang nga kinahanglanon sang mga pumuluyo agud mapunggan ang pagsaka sang bili sang mga balaklon.
Tungod sa sining eksperyensya sang Tsina, maayo seguro hinay-hinayon ta man anay ang aton programa sa infrastruktura, agud makabulig pahinay-hinay sang “inflation” nga bunga sang dugang nga kita nga makadto man lang sa nada nga kaayuhan.
Sa aton free enterprise, puede man ugaling pasanyugon ta lang ang kumpetisyon sang mga negosyo agud magsalu sang dugang nga mga balaklon.
Sa Iloilo, kinahanglan gid seguro nga ipahinay-hinayon ta lang ang aton “infra build-up” nga nakaperhwisyo na sa aton.
Indi lang ini nakaperhwisyo sang aton pagbyahe, kundi bisan sang aton importante kag ginadalian nga mga appointment kag negosyo. (w_mateojr@yahoo.com/PN)
