LIWAT nag-andar ang wala sa lugar nga pamahog ni Presidente Duterte.
Pinahog niya ang indi magpabakuna nga ipa-priso sila, ukon indi man, piliton gid ini sila nga patublukan sang dagum para mabakunahan.
May rason ang isa ka tawo kon ngaa indi siya luyag magpabakuna. Kon ano man ina nga rason, kinamatarong ugaling sang tawo ang magbakuna ukon indi, kag indi mo siya mapilit sa aton Demokrasya.
Abogado si Presidente Duterteya kag dapat kahibalo siya nga indi mo mapapriso ang tawo tungod lang indi siya magpabakuna kay wala kita sing kasuguan nga naga-penalize sina.
Diniktador ina ya nga panugyan sang Presidente!
Well, posible man nga nahimo yadto ni Presidente Duterte tungod lang sang iya “frustration” sa malaka nga pagkadto sang mga pumuluyo sa mga vaccination site.
Daw indi man. Kon naglaka ang pagkadto sang mga pumuluyo sa vaccination site ina, sunu kay Mayor Isko Moreno sang Manila, tungod “by appointment” ang pagpabakuna. Pero sang gintugot ang walk-in nagaalawas man gani ang nagkadto sa vaccination site.
In fact, nagagwa nga ang problema yara gid sa gobyerno nga tubtub karon wala mapakita nga abilidad agud maka-acquire sang bastante nga mga bakuna para sa mga pumuluyo. Indi bala?
***
May namangkot sa aton kon ano ang “soulmate” kag kon may “soulmate” gid man.
Paano bala nagtuhaw ining ideya nga “soulmate”? Sunu kay Greek Philosopher Plato, sa sugid man sa iya ni Aristophanes, nga isa ka poeta sang ila panahon sadtong ancient times, ang kada tawo may kapihak (twin), pagkatapos nga ginbulag ni Zeus ang orihinal nga kahimtangan sang tawo sa duha kag separado nga kapid, nga ginpatihan man sang mga tawo sadto sa ila pagtuo sa mga diyos-diyos sa pagpamuno ni Zeus kag sang iya asawa nga si Hera.
“Kon ang isa makakita sang iya kapihak, nga iya man kaugalingon, mangin lubos gid ang ila kalipay sa gugma (love), pakig-abyan (friendship) kag kahirup (intimacy) nga indi na sila luyag magbulagay pa,” paathag ni Aristophanes.
Ang tinaga nga “soulmate” para sa amo ina nga relasyon sang kapid nga personalidad una gingamit sadtong 1882 ni poeta Samuel Taylor Coleridge.
Sa isa niya ka sulat nagsiling siya (ginlubad sa Hiligaynon): “Agud mangin malipayon sa inyo pag-asawahay…kinahanglan ninyo ang “Soul-mate”.
Sa iya paathag, siling niya nga “Ang madinalag-on nga pag-asawahay nagakinahanglan sing labaw pa sa ‘economic or social responsibility’. Nagakinahanglan ini sang ispiritwal nga koneksyon.”
Sugod sadto, nangin popular na sa Amerika kag bisan pa sa iban nga bahin sang kalibutan ang tinaga kag pagpati sa “soulmate” sa pagpaathag nga ini ni Coleridge, labi na gid sa mga pungsod nga may diborsyo ukon diin luyag lang anay mag-live-in (trial marriage) tubtub maseguro ang ila kaugalingon sa pagminyo formal.
Tungod sining mga hitabo, ginpatihan na sang madamo nga “wala sing forever” sa isang relasyon, nga nagbutang man gani sa peligro ang sinumpaan “For better or for worse, ‘til death do us part!” sang kalaslon nga ginapatuman sang mga simbahan, labi na gid sang Simbahan Catoliko.
***
Pero, ano gid bala ang “soulmate”? Sunu kay Laura Hinson, nga isa ka behavioral expert, sa iya artikulo sa Refinery 29, nga isa ka global media company nga naga-focus sa ”young women”, “A soulmate (connection) is a connection of minds, mutual respect, unconditiona love, and total understanding.”
Paano naman ini gina-manifest sang isa ka tawo? Sunu pa gid kay Hinson, ini nga connection “just gets you”, nga indi kinahanglan ang madugay nga pagkilalahay.
Sunu naman sa kay psychoanalyst Mary C. Lamia, ang “soulmate experience” pwede ma-manifest sa non-verbal kag verbal nga level, ukon bisan lang sa facial expression kag body language nga makapukaw sang “innermost feeling”.
Ang experyensya naman ni Lee sa artikulo ni Hinson nagasiling nga “As someone who loves engaging with an expansive cross-section of human beings, numerous people have touched my soul as friends, lovers, even distant acquaintances whose actions or opinions have influenced me positively. These people are all soulmates to me through the ongoing effect they’ve had on my life.”
Naluyagan ko ining “soulmate experience” ni Lee. Amo na gid lang man seguro ang akon pagtan-aw sa “soulmate” – SOMETHING YOU EARN AND MUST WORK FOR agud mangin malipayon sa ano man nga relasyon, lakip na sa aton relasyon sa pinalanggaon naton nga Ginuo./PN
